farkindalik ve ozgurluk

bugun msn'de mesajim su idi: "farkinda olmakla baslar ozgurluk". o sabah yasadigim surecle ilgili bir sozdu bu. sonra nereye dayaniyor diye bir dusundum. eric fromm'un bir kitabinda vardi galiba soyle bir soz: "insan zorunluluklarini algilayarak ozgurlesebilir". galiba farkindalik ile zorunluluklari algilamak arasinda guclu bir bag var. nedir farkindalik? bence neyi nicin yaptigini, neyi nicin hissettigini bilebilmektir. tabi dogrumudur bu ifade bilmem ama bende ki karsiligi budur. cok ilginc bir surec farkindalik. soyle ornekleyebiliriz: bir duygu (kimyasal bilesim, anilar...) beni hapseder. eger o duygunun bendeki etkisini farketmez isem klasik bir neden sonuc iliskisi ile davranirim. ama ya farkedersem o duyguyu. ve sorgulamaya baslarsam bu duygunun bende ki etkisini. bir olasilikla ozgurlesirim. yani neden sonuc bagintisindan siyrilip, rasyonel tarafimin etkin olmasini saglarim. neden bir olasilikla diyorum. cunku bazen farkinda olsamda o duyguyal o kimyasal yapiya birakirim kendimi. galiba rasyonellikle o kimyasal yapinin ne kadar catisip catismadigi, o kimyasal yapinin bende ne kadar guclu olup olmadigi gibi sorular bu olasillikta cevaptir. ama son soz olarak hala "farkinda olmakla baslar ozgurluk" diyebilirim. bence gunumuzde icinden geleni yapmak ile ozgurluk birbirine karistiriliyor. bence icinden geleni yapmak serbestlik icinde tanimlanabilir ama kendin ve cevren icin iyi oldugunu dusundugun seyi yapmak anca ozgurluk icinde bir karsilik bulur.